Mukaveleye tahkimi ‘yapay zeka’ ekleyecek

Selenay YAĞCI

İstanbul Tahkim Merkezi’nin (ISTAC) yeni projesiyle iş kontratlarına tahkim koşulunu, yapay zekâ ekleyecek. ISTAC, pandemi sürecini fırsat olarak değerlendirip, dijitalleşmeye ve otomasyona sürat verdi. Ticari uyuşmazlıklarda mahkemeye gitmeden tahlil sağlayan ISTAC, yapay zekâ ile iş kontratlarına tahkim hususunu eklemeyi kolaylaştırmayı ve yaygınlaştırmayı amaçlıyor.

ISTAC Kurucu Lideri Prof. Dr. Ziya Akıncı, tebligatlar başta olmak üzere bütün süreçleri otomasyona geçirmeye başladıklarını ve bunun sürat ve maliyet tasarrufu olarak geri döneceğini tabir etti. Akıncı, uyuşmazlık olduktan sonra tarafların uyuşmazlığın tahlili konusunda da anlaşamadığını tabir ederek, ticari uyuşmazlıkların tahkimde çözülmesinin en kıymetli koşulunun iş kontratlarına tahkim unsurunun eklenmesi olduğunu hatırlattı. Akıncı, bu sebeple tarafların en başında daha iş mukavelesi yaparken, o mukaveleye en uygun tahkim unsurunu otomatik olarak eklemesi için yapay zekâ uygulaması geliştirdiklerini kaydetti. Akıncı, uygulamayı şöyle anlattı: “İstanbul Tahkim Merkezi kurulduktan sonra avantajlarının bilinmesi açısından çok uzaklık alındı. İş dünyasının ve avukatların tahkime çok muhtaçlığı var. Tahkim çok fırsatlar sunuyor. Tahkim Merkezi, iş dünyasına uyuşmazlıkların kısa müddette tahlili konusunda bir servis veriyor. Lakin uyuşmazlığın mahkeme yerine tahkimde hakemler tarafından çözümlenmesi için iş mukavelesine ‘Bu mukaveleden kaynaklanan uyuşmazlıklar İstanbul Tahkim Merkezi’nde tahkim yoluyla çözülecek’ üzere bir unsur eklenmesi gerekiyor. Biz artık internet sitemize bir araç geliştirdik. Burada yapay zekâyı kullanıyoruz. Taraflar buradan otomatik olarak tahkim unsurunu ekleyebilecek. Yapay zekâ, taraflara sorular soruyor, bunun ışığında o mukaveleye en yanlışsız tahkim kuralı hususunu ekleyebilecek. Bunun üzere birçok yeniliği getiriyoruz. Belgenin takibinde ve kararlarla ilgili olarak da yapay zekâyı kullanacağız. Bir kararı yayınlamak için yapay zekâdan yardım alacağız. Yapay zeka, tarafları ya da davada kapalı kalması gereken yerleri nötr hale getirerek, kararın ‘uygulamacıya’ yardımcı olabilmesinin önünü açacak. İstanbul Tahkim Merkezi’nin misyonlarından biri de Türkiye’de tahkimi geliştirmek, bugüne kadar yapılmamış pek çok şeyi yapmak.”

ISTAC’ın iş dünyasına tahkimi tanıtmak için seminer ve konferanslar yaptığını tabir eden Akıncı, pandemide konferansları çabucak online ortama taşıdıklarını, daha verimli ve daha çok konferans yapabildiklerini belirtti. Arabuluculuk ile tahkimi birleştirdikleri ‘Med-Arb Projesi’nin de ilgi gördüğünü söyledi.

Tahkimin iş barışını da sağladığını vurgulayan Akıncı, “Nerdeyse 8 yıl süren ticari davalar artık kelamını tutmayan tarafın avantajlı olduğu bir dünyaya getirdi. İş akdini yerini getirmeyen ‘git mahkemeye ver’ diyor, mahkemelerde hakkını aramak çok uzun sürüyor, haklı taraf dezavantajlı oluyor. Halbuki tahkimde mukavelenin konusunun uzmanı hakemler, tahlili sağlıyor. Tahkimde uyuşmazlıklar 6 ayda, hatta seri tahkim yöntemi benimsenmişse 3 ayda çözülüyor. Bu sebeple kelamını tutmayan taraf tahkim kaidesi olduğunda biliyor ki, 3 ayda mahkeme kararı üzere hukukî tahlile kavuşacak. O sebeple tahlile istekli oluyor” diye konuştu.

“Duruşma müddetlerini kısalttık”

Hukuk açısından bakıldığında isimli tatille birlikte mart ayından eylül ayına kadar önemli bir aksama olduğuna dikkat çeken Akıncı, mahkemelerin şu anda nisan ve mayıs aylarına gün verdiğini belirterek, “Yani artık dava açsanız hakimi birinci kere mayıs ayında göreceksiniz. ISTAC bu müddette davaları çoktan tahlile kavuşturmuş oluyor. Pandemi sürecinde süratle Türkiye’de birinci kez çevrimiçi duruşma temellerimizi belirledik ve duruşmalara online olarak devam ettik. Pandemide yalnızca bir dava durmak istedi. Seyahat yasağı, sokağa çıkma yasağı olduğu günlerde evraklar aksamadan devam etti, yeni davalar başladı. Bugün de hem güvenlik açısından hem de kolaylık açısından birçok davamız hala online devam ediyor. Hatta bazen hibrit yapıyoruz. Birtakım taraf gelmek istiyorum, birtakım taraf ben online katılacağım diyor.”

Exit mobile version