Azerbaycan Ermenistan mutabakatı imzalandı! İşte Dağlık Karabağ muahedesi hususları

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Dağlık Karabağ muahedesi ile bölgedeki çatışmalara son verildiğini duyurdu. Azerbaycan-Ermenistan muahedesinin akabinde ulusa sesleniş konuşması yapan Aliyev, “Bugün Ermenistan ve Azerbaycan ortasındaki Dağlık Karabağ meselesine son verildi” dedi.
Dağlık Karabağ mutabakatının akabinde Azerbaycan ve Ermenistan denetim ettikleri durumlarda kalacaklar. Dağlık Karabağ mutabakatı ile Ermenistan işgali altındaki Ağdam ili 20 Kasım’a kadar, Kelbecer 15 Kasım’a kadar, Laçin ise 1 Aralık’a kadar Azerbaycan’a teslim edilecek. Temas çizgisinde ve Laçin koridorunda Rus barış gücünden hafif silahlı 1960 asker ile 90 zırhlı işçi aracı konuşlandırılacak. Rus barış güçleri burada 5 yıl kalacak, tarafların itiraz etmemesi halinde ise bu mühlet otomatik olarak 5 yıl uzayacak.
Savaşın akabinde imzalanan Azerbaycan Ermenistan muahedesi ile taraflar esirlerini ve cenazeleri değiştirecek. Bölgedeki tüm ekonomik kontaklar ve ulaştırma kontakları ise yine kurulacak. Ayrıyeten Azerbaycan’ın batı vilayetleri ile Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti ortasındaki ulaşım koridoru da açılacak.
Dağlık Karabağ mutabakatının unsurları
* Azerbaycan ve Ermenistan denetim ettikleri durumlarda kalacak.
* Kelbecer 15 Kasım, Ağdam rayonu 20 Kasım, Laçin 1 Aralık’a kadar Azerbaycan’a geri verilecek.
*Tarafların ateşkese uymasını denetlemek hedefiyle bir sistem oluşturulacak.
*Dağlık Karabağ’da temas sınırında ve Laçin koridorunda Rus barış gücü bulunacak
* Ermenistan ordusu, geri çekilmesini Rus askerlerinin kontrolünde yapacak.
* Rus barış güçleri Dağlık Karabağ’da 5 yıl müddetle kalacak. Taraflar 6 ay öncesinde itiraz etmezlerse mühlet otomatik olarak 5 yıl uzayacak.
* 3 yıl içinde Ermenistan ile Hankendi ortasındaki rota oluşturulacak. Rus askerleri bu rotanın korunması için yine konuşlandırılacak.
* Yerinden edilmişler, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliğinin denetiminde Dağlık Karabağ ve etrafındaki bölgelere dönecek.
* Azerbaycan’ın batı vilayetleri ile Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti ortasındaki ulaşım koridoru açılacak.
* Taraflar ortasında esir ve cenaze değişimi yapılacak.
Rus barış gücü yola çıktı
Rusya Savunma Bakanlığı, Azerbaycan ile Ermenistan ortasında varılan mutabakat gereği Dağlık Karabağ’a yerleştirilecek Rus barış gücü birlikleri yola çıktığını duyurdu.
Aliyev: Dağlık Karabağ problemine son verildi
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Azerbaycan, Ermenistan ve Rusya ortasında imzalanan muahedenin Ermenistan’ın askeri mağlubiyeti manasına geldiğini söyledi.
Aliyev, ulusa sesleniş konuşması yaparak Azerbaycan ile Ermenistan ortasında bu gece 00:00’dan (TSİ) itibaren başlayan ateşkesi kıymetlendirdi.
“Bugün Ermenistan ve Azerbaycan ortasındaki Dağlık Karabağ sıkıntısına son verildi” diyen Aliyev, üçlü mutabakatın sorunun tahlili konusunda “son nokta” olacağını belirtti.
Aliyev, muahedenin tarihi değer taşıdığını vurgulayarak, “Video konferans sistemiyle üç devlet lideri birlikte imzalamalıydık. Lakin son anda Ermenistan Başbakanı imtina etti. Bunu anlayışla karşılayabiliriz zira bu muahede Ermenistan’ın askeri mağlubiyeti manasına gelmektedir. Paşinyan bu muahedeyi kameralardan uzak bir yerde, korkakça imzalayacak. Kendi isteğiyle imzalamıyor. Demir yumruğumuz sayesinde imzalıyor. Bu mutabakat bizim ulu zaferimizdir.” dedi.
Mutabakatın imzalanmasında Azerbaycan ordusunun son günlerde elde ettiği askeri muvaffakiyetlerin büyük rolü olduğunu belirten Aliyev, “27 Eylül’den bugüne kadar 300 civarında yerleşim ünitesinin kurtarılması Ermenistan ordusunun belini kırdı. Paşinyan bu mutabakata imza atmak zorunda kaldı. Ancak çok miskin ve acınacak bir durumda. Ben ise büyük gurur ve sevinçle imzamı attım. Zira bu muahede, uzun yıllar süren işgale son veriyor.” tabirlerini kullandı.
Aliyev elde edilen muvaffakiyetler nedeniyle işgalden kurtarılan bölgelerin sakinlerini ve tüm Azerbaycan halkını kutladı.
Tüm şehitlerin ve Hocalı kurbanlarının intikamının ziyadesiyle alındığını vurgulayan Aliyev, tüm dünyanın Azerbaycan halkının yenilmez ve demir iradeye sahip bir halk olduğunu gördüğünü belirtti.
Aliyev, Ermenistan’ın muahedeyi düzgün niyetle değil mecburen imzaladığını, imzalamazlarsa Azerbaycan’ın operasyonlarını sürdüreceğini bildiklerini söz ederek “Burada yeni kontrol düzeneği uygulanacak. Muahedenin 5. unsurunda, tarafların ateşkese uyması kontrolünün verimliliğinin artırılması gayesiyle barış gücü merkezi oluşturulacağı yazılıyor. Bu merkezde Rus ve Türk askerleri faaliyet gösterecek. Türkiye resmen bu çatışmanın gelecek tahlilinde ve ateşkese uyulma işinde rol alacaktır. Kardeşim Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in eforlarını takdir ediyorum. Zira onlar bu 45 gün boyunca sorun barış yoluyla çözülsün diye büyük efor harcadı. Çatışmaların bitmesinde bu iki önder olumlu rol aldı. Bu birebir vakitte bölgedeki iş birliği formatını da büyük ölçüde belirliyor. Zira Türkiye ve Rusya ortasındaki alakalar üst seviyededir. Her iki ülke bizim dost ve komşu ülkelerimizdir. ” formunda konuştu.
Nahçıvan’a kara ulaşım ağının temin edilmesi konusunun kendisinin ısrarı üzerine mutabakata alındığını bildiren Aliyev, “Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti’ni Azerbaycan’ın temel payıyla kara yoluyla birleştirmek tarafında tarihi adım atıldı.” dedi.
Aliyev, konuşmasını şöyle tamamladı:
“Bu mutabakatta Dağlık Karabağ’ın statüsü konusunda bir söz bile yok. Pekala nerede Ermenistan’ın talepleri. Dağlık Karabağ’a bağımsızlık verilsin diyorlardı. Onlara özerklik teklif ettiğimde kabul etmediler. Pekala ne oldu Paşinyan? Rastgele bir statü kelam konusu değil. Ben Cumhurbaşkanı olduğum sürece de olmayacak. Bu muahede ile büyük siyasi zafer elde ettik. Bu siyasi zaferimiz için askeri zaferimiz kıymetli rol oynadı. Ordumuzla gurur duyuyoruz. Bu tarihi muahedeye imza attığım için memnunum. Kendi vatanımıza, Karabağ’ımıza, Karabağ’ın tacı olan Şuşa’ya döndüğümüz için memnunum. Ebediyyen yaşayacağız bu topraklarda. Bundan sonra hiç kimse bizi o topraklardan çıkaramaz. Büyük gururla diyoruz ki Fuzuli bizimdir, Cebrail bizimdir, Zengilan bizimdir, Gubadlı bizimdir, Ağdam bizimdir, Laçın bizimdir, Kelbecer bizimdir, Şuşa bizimdir, Karabağ bizimdir. Karabağ Azerbaycan’dır. Yaşasın Azerbaycan halkı.”
Paşiyan: Öteki bahtım yoktu
Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, alandaki askeri durum nedeniyle Dağlık Karabağ’da işgali sonlandıran bildiriyi imzalamaktan diğer bahtının olmadığını söyledi.
Paşinyan, Ermenistan’ın işgal ettiği Dağlık Karabağ’da Azerbaycan karşısında yenilgiyi kabul etmesinin akabinde Facebook üzerinden canlı yayında açıklamalarda bulundu.
Ermenistan’da halkın kendisini protesto etmesini yorumlayan Paşinyan, “Halkı isyana sevk eden herkes adalet önüne çıkartılacak.” diye konuştu.
Durumun “istikrara kavuşmasının ardından” kimi bilgileri kamuoyuyla paylaşacağını tabir eden Paşinyan, “Aldığım karar, derinlemesine tahlillere ve askeri duruma ait bilgi sahibi şahısların değerlendirmeleri temelinde alındı. Bildiriyi imzalamaktan öteki talihim yoktu.” dedi.
Ermenistan’da protestolar başladı
Ermenistan’da halk, Başbakan Nikol Paşinyan’ın Azerbaycan karşısındaki yenilgisi kabul etmesinin akabinde protesto şovlarına başladı.
Ermenistan’ın başşehri Erivan da protestocular, Paşinyan’ın Ermenistan’ın işgal ettiği Dağlık Karabağ’da Azerbaycan karşısında yenilgiyi kabul etmesinin akabinde hükümet binası önünde toplandı.
Hükümet binasının camlarına kırarak içeri giren protestocular, Paşinyan ve Ermenistan aleyhine sloganlar attı.
Kimi protestocular Paşinyan’ın makam odasına girerken Ermenistan Başbakanı’na istifa davetinde bulundu.
Azerbaycanlılar muahedeyi kutluyor
Azerbaycanlılar, Ermenistan’ın Dağlık Karabağ’daki işgalini sonlandıran bildirinin imzalanmasını meydanlarda kutluyor.
Azerbaycanlılar, Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in ulusa sesleniş konuşmasında, Rusya’nın arabuluculuğunda yapılan mutabakatın “Azerbaycan için zafer, Ermenistan için ise yenilgi” manasına geldiğini belirtmesinin ve Ermenistan güçlerinin Laçın, Kelbecer ve Ağdam vilayetlerini ay sonuna kadar boşaltacağı muştusunu vermesinin akabinde sokaklara akın etti.
Başşehir Bakü, saatin ilerlemesine karşın coşkulu kutlamalara sahne oldu. Binlerce Bakülü ellerinde Azerbaycan ve Türk bayraklarıyla çıktıkları sokaklarda sevinç gösterisinde bulundu.
Azerbaycanlılar sokaklarda dans ederek birbirlerini kutlarken kimileri da otomobilleriyle sokaklarda tıp attı.
Marş ve türkülerin seslendirildiği kutlamalara katılan vatandaşların birden fazla sevinç gözyaşlarını tutamadı.
Ülkenin ikinci büyük kenti Gence’de de halk, Ermenistan işgalinden kurtarılan bölgeler için kutlama yaptı.
Yüzlerce vatandaş ellerindeki Azerbaycan ve Türk bayraklarıyla Gence Azadlık Meydanı’na geldi.
“Şehitler ölmez vatan bölünmez”, “En büyük asker bizim asker”, “Karabağ bizimdir bizim kalacak” ve “Başını dik tut şehit anası” halinde sloganlar atan vatandaşlar daima birlikte Haydar Aliyev anıtına yürüdü.